Raadsinstrumenten
Een schriftelijke vraag kan een raadslid stellen aan het college van burgemeester en wethouders. Een raadslid stelt meestal schriftelijk een vraag als het om actuele onderwerpen gaat, of zaken die op dat moment aan de orde zijn voor besluitvorming. Het college moet schriftelijke vragen van raadsleden binnen 10 dagen beantwoorden.
Een raadslid kan de raad via een motie om een uitspraak vragen. Bovendien kan de raad met een motie een verzoek of wens doen aan het college. Deze motie komt bij het agendapunt over hetzelfde onderwerp aan bod.
Een raadslid kan ook een motie indienen over een onderwerp dat niet op de agenda staat. Dat wordt een motie ‘vreemd aan de orde van de dag’ genoemd. Vaak gaat zo’n motie over een actueel onderwerp.
Tijdens de vergadering kan de motie veranderen of ingetrokken worden. De meerderheid van de raad moet voor de motie stemmen, anders is de motie ‘verworpen’.
Een amendement is een tekstwijziging in een raadsbesluit zoals dat wordt voorgesteld. Het oorspronkelijke voorgestelde raadsbesluit wordt gewijzigd zodra de meerderheid van de raad vóór het amendement stemt.
Normaal gesproken leggen college of griffie voorstellen aan de raad voor om een besluit over te nemen. In een initiatiefvoorstel legt een raadslid of één of meerdere fracties een voorstel aan de raad voor om een besluit over te nemen.
Interpellatie is een zwaarwegend instrument dat raadsleden inzetten om het college te bevragen of ter verantwoording te roepen tijdens de raadsvergadering. Het gaat dan vaak over een politiek gevoelig onderwerp.
Met een raadsonderzoek of een –enquête kan de raad een onderzoek instellen naar het uitgevoerde beleid van het college of de burgemeester. Een raadsonderzoek weegt zwaar. Naast zo’n politiek beladen raadsonderzoek kunnen raadsleden een raadsenquête instellen. Bij een enquête kunnen getuigen echter onder ede gehoord worden, bij een onderzoek niet.