Nieuwsbrief CO2-prestatieladder eerste helft 2025

In deze nieuwsbrief vertellen we je de belangrijkste updates van onze duurzaamheids-maatregelen, in het bijzonder de CO₂-prestatieladder. Heb jij ideeën hoe wij onze CO₂-uitstoot kunnen verminderen? Laat het weten aan onze duurzaamheid scoördinator Doutsje Aukes.

CO₂ Footprint 2024

De afgelopen maanden waren we weer druk bezig met het in kaart brengen van de scope 1 en 2 emissies*. In 2024 hebben wij als gemeente 1.609 ton CO₂ uitgestoten in scope 1, 2 en business travel. 77% van dit verbruik zit in aardgas, zoals te zien is op onderstaande afbeelding. Sinds dit jaar wordt Sportbedrijf Swimfun meegenomen in de berekeningen; dit is met terugwerkende kracht toegepast op voorgaande jaren.

*Uitleg scope 1 en 2 van het GHG-protocol

Scope 1: Directe uitstoot veroorzaakt binnen de organisatie, zoals gas en brandstof.
Scope 2: Indirecte uitstoot door gebruik binnen de organisatie, maar die ergens anderswordt opgewekt, zoals elektriciteit.

Voortgang duurzaamheid

De Fryske Marren heeft in 2024 53% minder verbruikt dan in 2019. Er werd gerekend op een reductie van 64% op dit moment. De gemeente loopt daarmee achter op schema. Dit heeft mogelijk een aantal redenen:

• Er zijn opvanglocaties gekomen voormigranten/vluchtelingen. Inmiddels zijn er vieropvanglocaties binnen de gemeente. Logischerwijs isdaarmee het verbruik gestegen en dus ook deuitstoot.
• Er is veel beweging in de vastgoedportefeuille. Het lijkt erop dat de vastgoedlijst in 2023 niet volledig is geanalyseerd. Niet al het gas- en elektriciteitsverbruik lijkt te zijn meegenomen, waardoor de voortgang mogelijk een vertekend beeld geeft. Dit jaar zijn we tijdig begonnen met het compleet maken van de lijst, waardoor er een completer beeld is gevormd t.o.v. voorgaande jaren.
• Het grootste gedeelte van de uitstoot zit in het aardgas verbruik van de organisatie. Er zijn heel veel plannen om het vastgoed te verduurzamen, maar dit zijn lange trajecten en moeten grotendeels nog worden opgestart.

Dit jaar gaan we ons best doen om een tandje bij te zetten, zodat we volgend jaar weer volop op schemaliggen. Eind april krijgen we te horen of we voor dit jaar opnieuw het certificaat hebben behaald.

Warme truiendag

Op vrijdag 7 februari was de 20ste editie van Warme Truiendag georganiseerd. Deze jaarlijkse dag draait niet alleen om het dragen van een warme trui, maar ook om bewustwording van het energieverbruik en het belang van verduurzaming in ons dagelijks leven. Collega’s Baukje Benedictus en Willemieke Dijkstra hebben via Dieuwke aandacht gevraagd om mee te doen met deze actie.

Als heel Nederland de kachel één dag per jaar een graad lager zet, bespaart dat maar liefst:

• 3,3 miljoen m3 gas;
• 2 miljoen euro;
• 6,3 miljoen kilo CO₂-uitstoot.

Door te besparen op verwarming kunnen we niet alleen onze energiekosten verlagen, maar dragen we ook ons steentje bij aan een duurzamer milieu. Laten we de positieve impact van Warme Truiendag verder dragen, ook buiten deze ene dag om. Laten we samen blijven werken aan een energiebewust én klimaatvriendelijker leven! Bedankt aan iedereen die heeft meegedaan en zo heeft bijgedragen aan een gezonder klimaat!

Proef kabelgoottegels

Onze gemeente is trots om als eerste in Fryslân een proef te starten met zogenoemde kabel-goottegels. Door middel van dit project kunnen bewoners – via de subtiel in de stoep verwerkte kabelgoottegels – hun eigen stroom gebruiken voor het opladen van hun elektrische voertuigen zonder grote aanpassingen aan woning of oprit. Daarnaast hebben bewoners geen eigen opritnodig. Deze pilot is een belangrijke stap richting duurzamer vervoer en maakt het voor meer mensen mogelijk om over te stappen op een elektrisch voertuig.

Het initiatief heeft al veel (media)aandacht getrokken en afgelopen week was ook Omrop Fryslân op bezoek om te zien hoe het systeem werkt en waarom onze gemeente met deze proef is gestart. De voordelen zijn duidelijk: het biedt meer mogelijkheden voor duurzame mobiliteit in wijkenwaar anders geen opladen van elektrische voertuigen mogelijk zou zijn.

Met deze proef hoopt onze gemeente niet alleen bij te dragen aan de verduurzaming van het vervoer, maar ook om te laten zien hoe slimme- en praktische oplossingen het voor bewonersmakkelijker maken om te kiezen voor groenere alternatieven. Inmiddels zijn er een aantal kabelgoottegels geplaatst en de gebruikers zijn enthousiast.

Circulair inkopen

Eén van de doelstellingen in het duurzaamheids-programma is om in 2030 100% circulair in te kopen. Om erachter te komen waar we nu staan als organisatie, is over het jaar 2023 een nulmeting uitgevoerd.

Hoe is de nulmeting uitgevoerd?

Allereerst is gekeken hoeveel aanbestedingen in 2023 in TenderNed en Mercell zijn gepubliceerd. Dit zijn 31 aanbestedingen. Daarna is met behulp van een tool, die aangeboden wordt vanuit de Rijksoverheid, een meting gedaan. Hieruit is naar voren gekomen dat we in 2023 in 45,2% van de gevallen circulaire aspecten hebben uitgevraagd.

Een goede start! Er zijn een aantal aanbevelingen gedaan waar we als gemeente de komende tijd mee aan de slagkunnen. Op naar de 100% circulair inkopen!

Om meer te leren over het reduceren van CO₂ nemen wij deel aan de volgende initiatieven:

• Circulair Friesland
• Stichting positieve impact
• Freonen Fan Fossylfrij Frysland