CO2 nieuwsbrief tweede helft 2024 – uitstoot in kaart

Als grote organisatie is het belangrijk inzicht te hebben in het energieverbruik. Om ervoor te zorgen dat het volledige verbruik van gemeente De Fryske Marren in kaart gebracht wordt, gebruikt de gemeente slimme meters. Een slimme meter is een digitale elektriciteits- of gasmeter die automatisch het verbruik registreert en communiceert, zodat consumenten beter inzicht krijgen in hun energieverbruik en kosten.

Om alle informatie in een systeem in kaart te brengen, wordt DB Energie gebruikt. In 2018 zijn in de
gemeente De Fryske Marren bij zo’n 71 gebouwen slimme meters geplaatst. Gezamenlijk zijn deze
gebouwen goed voor een oppervlakte van ruim 50.000m2. Deze meters meten verschillende waarden
binnen verschillende tijdsbestekken, denk aan dag-, maand- en jaarverbruiken.

Om inzicht te krijgen in de meetgegevens, wordt gebruik gemaakt van DB energie. DB Energie is een
Energiemanagement Systeem dat speciaal is ontwikkeld voor het beheer en de analyse van
energieaansluitingen. Met deze software kunnen gebruikers eenvoudig en efficiënt alle relevante
aansluitgegevens voor elektriciteit, gas, water, koude en warmte beheren.

De tool biedt een overzichtelijke weergave van aansluitinformatie, waardoor gebruikers snel inzicht
krijgen in hun energieverbruik en -kosten. Dit helpt bij het optimaliseren van het energiebeheer en het
identificeren van besparingsmogelijkheden. Daarnaast kunnen analyses worden uitgevoerd om trends te
herkennen en strategische beslissingen te nemen op basis van actuele gegevens. DB Energie ondersteunt
ons bij een duurzamer en kostenbewuster energiegebruik.

Routekaart vastgoed

Gemeente De Fryske Marren heeft een routekaart opgesteld waarmee zij de
vastgoedportefeuille verduurzamen, zodat we voldoen aan de afspraken uit het
klimaatakkoord. De routekaart is een strategisch document dat richtlijnen en plannen biedt
voor de verduurzaming en optimalisatie van ons vastgoed. Volgens de planning worden er 5
gebouwen per jaar verduurzaamd[JdH1] [DA2] [NB3] . Momenteel liggen er voor 10 gebouwen
verduurzamingsadviezen klaar waarvoor subsidies zijn aangevraagd. De bedoeling is om
uiteindelijk alle gebouwen te verduurzamen naar energielabel A.

In 2024 is gestart met de voorbereidingen van het verduurzamen van het gemeentelijke
servicepunt te Lemmer (monument) en gemeentewerf te Joure. [NB4] Het servicepunt zal
verduurzaamd worden tot op het niveau van energielabel A (nu label G). Hiertoe zal de schil
van het gebouw worden geïsoleerd. Daarnaast willen we als gemeente een warmtepomp
plaatsen voor de verwarming van het gebouw en productie van warm tapwater. Verder zal de
warmte in de uitgaande ventilatielucht worden benut via een warmteterugwinsysteem. Na
uitvoering van alle geplande maatregelen maakt het gebouw niet meer gebruik van gas.
De gebouwen van de gemeentewerf zijn relatief jong en bij de bouw is daardoor al rekening
gehouden met isolatie. Bouwkundig zullen hier dan ook geen aanpassingen plaatsvinden. Wel
wordt de resterende conventionele verlichting vervangen door LED verlichting, zullen
warmtepompen worden geplaatst en zal warmte uit de ventilatielucht worden teruggewonnen.
Ook zal het plaatsen van zonnepanelen worden onderzocht.
In overleg met onze gebruikers starten we zo snel mogelijk met de uitvoeringsfase. Hierbij
speelt bij de gemeentewerf ook de problematiek omtrent netcongestie. Zo is er beperkte
ruimte op de huidige aansluiting en heeft het elektriciteitsnet aldaar onvoldoende capaciteit.

Op meerdere plekken binnen de gemeente is nu sprake van netcongestie. Dit houdt in dat het
net op bepaalde tijdstippen overbelast is. Netcongestie kan ook nu nog niet aan de orde zijn en
wel op het moment dat de gemeente van plan is een gebouw daadwerkelijk te verduurzamen.
Helaas kan netbeheerder Liander de beschikbaarheid van capaciteit niet garanderen. Liander is
hard bezig haar elektriciteitsnetten te verzwaren, alleen blijft netcongestie ook bij het
verduurzamen van de rest van onze vastgoedportefeuille één van de grootste uitdagingen.

Nieuwe CO2-Prestatieladder certificering voor gemeente De Fryske Marren

De CO2-Prestatieladder is hét duurzaamheidsinstrument van Nederland dat bedrijven en overheden helpt bij het reduceren van CO2 en kosten. Binnen de bedrijfsvoering, in projecten én in de keten. De Ladder wordt als CO2-managementsysteem en als aanbestedingsinstrument gebruikt. We streven ernaar het goede voorbeeld te geven voor andere gemeentes, maar ook voor bedrijven uit de regio. Als gemeente vinden we het belangrijk om bewustwording te creëren bij partners op het gebied van duurzaamheid, het reduceren van CO2 is daar onderdeel van. dit jaar is de gemeente weer gecertificeerd op trede vier van de ladder, iets waar we erg trots op zijn.

Klimaatverandering is een van de grootste uitdagingen van onze tijd. Het verminderen van CO2-uitstoot is dan ook cruciaal om de gevolgen van klimaatverandering tegen te gaan. Het gebruik van de CO2-prestatieladder helpt de gemeente om in 2030 een reductie van 77% te behalen ten opzichte van 1990 en in 2050 CO2-neutraal te zijn. Het energieverbruik in de gemeente komt met name door het verwarmen en koelen van gebouwen, het gebruik van openbare verlichting en riolen en het gebruik van het wagenpark van de gemeente. Om dit te verminderen wordt volop ingezet op energiebesparende maatregelen.

Aannemers stappen over op warm mix asfalt

Per 1 januari 2025 wordt Hot Mix Asfalt (HMA) uitgefaseerd in Nederland. Hiervoor in de plaats komt het zogeheten (WMA) wat staat voor Warm Mix Asfalt. Het verschil tussen deze soorten zit in het maakproces; WMA wordt geproduceerd bij een temperatuur van maximaal 140 graden, bij HMA ligt deze temperatuur veel hoger. Een hogere productietemperatuur zorgt vervolgens voor meer uitstoot van schadelijke stoffen en meer energieverbruik.

Het initiatief sluit aan op de duurzaamheidsambities van de Rijksoverheid. Vanwege de lagere verwerkingstemperaturen moeten er extra maatregelen worden genomen in het verwerkingsproces. Het bitumen dat in asfalt zorgt voor hechting, moet normaal gesproken voor goede hechting verwarmd worden tussen de 160 en 200 graden. Nu het minder wordt verwarmd, is het van belang dat het bitumen extra goed gemengd wordt, zodat de kwaliteit hetzelfde blijft.

Schagen Infra, het wegenbouwbedrijf dat momenteel onder contract staat bij De Fryske Marren, is op 3 september 2024 overgestapt op Warm Mix Asfalt. Wij zijn als gemeente trots op deze overgang en zijn blij om te zien dat onze partners, net als wij, actief bezig zijn om CO2-uitstoot te verminderen.